اثر ها فردی و اجتماعی حضور در مسجد چیست؟

مسجد؛ در روایات اسلامی و همچنین در میان مسلمانها، دارای جایگاهی رفیع است. نوع نگاه به مسجد می تواند از زوایای مختلفی باشد که طبیعتاً هر نگاه، اثر خاص به خود را داراست. در‌این مختصر به طریق حضور در مسجد به یار اثرها آن بیان میگردد.

1. مسجد؛ خانه پروردگار و محلی برای عبادت
مسجد به عنوان مکانی مقدس بر روی زمین که دارای رده ویژه‌ای بوده و در حدیث قدسی آمده که آفریدگار مساجد را خانه‌های خود در روی زمین دانسته میباشد: «مساجد زمین، خانه‏هاى من است، که براى آسمانیان میدرخشد، چنان‌که ستارگان براى اهل زمین میدرخشد، خوش به حال آن‌کس که مساجد خانه او است [و همیشه در مسجد است بنابر این، عبادت در مسجد نیز از عبادت درهرمکان دیگری بلندتر خواهد بود. با این نگاه، مسجد می تواند اثرها فردی و اجتماعی بالایی داشته باشد که در تحت به آنان می پردازیم:
الف. اثرات فردی
بر طبق روایات، ‌خداوند در مسجد، صاحب خانه بشر می باشد: «خوشا به فعلا عبد و بنده‏اى که در خانه خود وضو می‌سازد و در خانه من من را زیارت می‌نماید، بدان که بر زیارت‌شونده است که زائر خود را گرامى دارااست. آنها که در تاریکى به مساجد روى می آورند در قیامت به آنها روشنایی بسیار داده خواهد شد» و همان‌گونه که اکرام و احترام به میهمان طبیعی است، می‌اقتدار انتظار داشت که معبود نیز امتیازاتی را برای میهمانان خود در لحاظ بگیرد. در روایات امتیازاتی را برای شخصی که در مسجد حاضر باشد، در نظر گرفته شد‌ه‌هست؛ رسول(ص) فرمود:
«هنگامی که مؤمن با پای راست وارد مسجد میشود، ملائکه ندا می دهند که معبود تو را داد و وقتی که از مسجد خارج می شود، در حالی‌که پای چپ خود را بیرون می گذارد؛ ملائکه می‌گویند معبود تورا نگهداری خواهد کرد و نیازهایت برآورده شود و پردیس را برای تو قرار خواهد اعطا کرد».
«کسی که وارد مسجد شده، از آن‌جا خارج نمی شود، مگر این‌که یک کدام از این سه امتیاز را به دست می آورد: 1. دعایی که خدا بوسیله آن دعا او را وارد فردوس می‌کند. 2. دعایی که به وسیله آن بلای دانا از او بدور می‌گردد 3. برادری فقاهتی که اورا در رسیدن به آفریدگار امداد می‌کند». شماره تلفن مسجد الزهرا احمد‌آباد مشهد این ماجرا با شمردن خصائص دیگری از امام علی(ع) نیز نقل گردیده‌است: «هر کس پیوسته یا در طول هر نماز به طرف مساجد روان باشد یکى از این هشت چیز را منفعت خواهد توفیق: برادرى که در شیوه خداوند مورد به کار گیری او باشد، دانشى که از مجرب‏هاى علم باشد، آرم محکمى که در شیوه حقّ او را استوار سازد، رحمتى از طرف حقّ که چشم به راه او بوده، واژه و سخنى که او را از بدى باز دارد، شنیدن جمله‏اى که اورا به طریق خیر و نجات راهنمایى کند، گناهى را از خوف معبود رخنه‌ نماید، و یا آن‌که از سر شرم ساری و حیا گناهى را رخنه‌ کند. [این فایده ها همگی در رفتن به مسجد میباشد]»
امام درستگو(ع) فرمود: «نشستن مؤمن در مسجد مانند جهاد کردنش مى‏باشد».
علاوه بر این، شخص مؤمن قادر است از حضور در مسجد که پروردگار آن‌را به خود نسبت داده میباشد لذّت معنوی ببرد و طبیعی میباشد که این نوع نگاه چه آثار مثبتی را بر روان بشر خواهد گذاشت،مسجد الزهرا احمد‌آباد مشهد امام علی(ع) می‌فرماید: «نشستن در مسجد برای من بهتر از نشستن در بهشت میباشد؛ زیرا در فردوس نفس من راضی خواهد بود و در مسجد، رضایت آفریدگار من خواهد بود».
ب. اثرات اجتماعی
اثرات فردی حضور در مسجد خود می تواند، تاثیرات اجتماعی مهمی را به وجود آورد و وقتی فرد، بهره‌هایی را از مسجد به دست آورد، طبیعی می‌باشد که میتواند در اجتماع مؤثر و کارآمد باشد.آدرس مسجد الزهرا احمد‌آباد مشهد  خلال این جاری ساختن گونه های عبادت‌های جمعی در مسجد می تواند، وحدت و اتحاد بخش اعظمی را برای مسلمان‌ها به وجود آورد؛ یکی از علت‌های تأکید بسیار اسلام بر جماعت، همین گزینه بوده که بتواند اتحاد و یکدلی را برای مسلمانان پدید آورد.
2. مسجد؛ پایگاهی برای عمل‌های اجتماعی
مسجد از همان اولِ قدرت دریافت کردن اسلام، دارای حساسیت و قیمت بسیار بالایی بوده می باشد و به همین جهت بر راز گزینش محلی برای ایجاد کرد مسجد، اعتنا و حساسیت بجایی صرف شد.رزرو مسجد الزهرا احمد‌آباد مشهد  اما پس از تشکیل داد مسجد، آن‌جا تبدیل به ناحیه‌ای کلیدی برای امور روزانه گردید؛ مسجد محلی برای شور کردن و اتخاذ تصمیمات مهم و کلیدی بود. مسجد محلی برای جاری ساختن خطبه‌های اصلی سیاسی بود و در صورتیکه نیاز به اظهار‌کرد‌وگوی نبی با دیگر افراد بود، این ذکر کرد‌وگو در مسجد انجام می شد.
مسجد همچنین محلی برای اعمال مسائل فقاهتی بود و در سال‌های پس از رسول که بحث‌های دینی رونق دو چندان گرفته بودند، مسجد محل مهم اجتماع پژوهشگران و اعمال گفت و گو‌های مختلف و مناظرات اساسی، بوده میباشد.
طبیعی هست که این نگاه به مسجد قادر است بار معنویت و تقید به امور مذهبی را در انسان زنده نگه داراست و برای ایفا اموری از این دست، انسان‌ها، آفریدگار را بیشتر در لحاظ داشته باشد.
در خاتمه تذکر این نکته ضروری میباشد که امروزه و با شکل‌گیری رفاه در امور مختلف زندگی، در حق مسجد از آن نقشی که باید داشته باشد و سزاوار آن هست، اجحاف شده و حتی برای اجرا عبادات روزمره نیز به اندازه کافی بدان دقت نمی شود، که این فرمان ضرورت توجه و اعتنا مؤمنان را می‌طلبد و بایستی دقت داشت؛ همان‌گونه که برآوردن حق مسجد اثرات مثبتی بر انسان خواهد داشت، ادا نکردن حق مسجد نیز قادر است تاثیرات منفی بر بشر بگذارد. جابر می‌گوید: شنیدم پیامبر پروردگار می‌فرمود: «روز قیامت سه چیز به عرصه محشر مى‏آیند و شکایت مى‏کنند؛ قرآن، مسجد و خویشان نبی؛ قرآن عرض حالش این است که پروردگارا منرا بسوزاندند و پاره پاره کردند. مسجد می‌گوید پروردگارا! مرا تعطیل کردند و حقم را ضایع ساختند. عترت فرستاده می گویند: پروردگارا! ما‌را کشتند و راندند و آواره کردند. این هنگام من به دو زانو مى‏نشینم تا بخشید این سه را از دشمنانشان بستانم. خداى جل جلاله مرا میفرماید: که به دادستانى این سه من خود سزاوارترم».