مقابله با جبرگرایی

یکی مسائلی که در تاریخ اسلام و به خصوص مسجد الزهرا احمد‌آباد مشهد در جریان کربلا نقش انحرافی جاری ساختن نموده است، باور به جبر بود. بنی امیه با تظاهر به دینداری و با رخ ای مذهبی و گم راه کردن عقاید عموم، مدرسه جبرگرایی را مطرح و بر آنها حکومت کردند. در واقع جبرگرایی که معاویه مبتکر آن بود،  آدرس مسجد الزهرا احمد‌آباد مشهد حمایت کننده فکری دستگاه یزید بود. هنگامی قدمت بن سعد در ارتباط با کمپانی در قتل امام حسین(ع) آیتم اعتراض قرار گرفت، اعلام‌کرد: «این شغل از جانب پروردگار مقدر گردیده بود».[14] هنگامی عایشه از معاویه انگیزه جانشینی یزید را پرسید، وی اذعان کرد: «خلافت یزید قضا و حکم الهی میباشد و بندگان آفریدگار حق دخالت در آن را ندارند».[15]

قیام امام حسین(ع) در قبال انحرافات زشت بنی امیه و سخنرانی های روشنگر آن حضرت در عیب گیری از اخلاق و رفتار آن ها و تأکید بر ناخرسندی خدای متعال از چنان رفتارهایی، مثال مشهوری از موضع گیری های انتقادی امامان شیعه: در صحنه اجتماع میباشد. امام سجاد رزرو مسجد الزهرا احمد‌آباد مشهد (ع) با صراحت و قاطعیت جبرگرایی را رد کرد؛ چنان که زمانی عبیدالله در مجلس ابن زیاد در کوفه به امام اظهار کرد: «مگر آفریدگار علی بن الحسین را نکشت؟». حضرت در پاسخ وی فرمود: «برادری داشتم به اسم علی[16] که عموم اورا کشتند». همینطور زمانی یزید شماره تلفن مسجد الزهرا احمد‌آباد مشهد کشته شدن امام حسین(ع) را مشیت و فعالیت معبود معرفی کرد، حضرت فرمود: «پدرم را عموم کشتند، خیر معبود».[17]

2. تقابل با حکم دهنده جائر
قرآن کریم ومهربان درباره حکم کننده جائری زیرا فرعون اینگونه فرموده میباشد: «فَاسْتَخَفَّ قَوْمَهُ فَأَطَاعُوهُ».[18] فرعون با شستوشوی مغزی قبیله خویش در مصر، آنها‌را مدل و تهی مغز کرد تا قدرت تهیه کردن جزم علمی و اراده عملی نداشته باشند. آن‌گاه بر آن‌ها مسلط شد. آفریدگار در‌این آیه نفرمود عموم مصر فرمانبردار فرعون بودند، چون اشخاص جامعه به راحتی پایین توشه ستم نمی فرآیند، بلکه فرمود زیرا آن‌ها بیخرد گردیده بودند، پایین توشه اجبار رفتند.[19]

در زمان پس از رحلت فرستاده گرامی اسلام(ص)، معاویه ۲۲ سال حکم دهنده مقتدر حیطه شامات و ۲۰ سال با تیتر قاضی در کشور های عالم اسلام حکمرانی و اسلام اموی را جایگزین اسلام نبوی کرد. مثلا تحریف های معاویه در اسلام، این بود که اطاعت از قاضی را تحت عنوان اساسی از اصول آیین معرفی کرد و اکثری را مخلوق فرمانبردار خویش ایجاد کرد. راءس حکومت معاویه، شام بود و مسلمان ها این حوزه‌ اسلام را از معاویه فرا گرفته بودند و در اطاعت از حکم کننده مانندی نداشتند؛[20] مثلا معاویه در روز چهارشنبه با آن‌ها نماز آدینه گزارد[21] و کسی لب به اعتراض نگشود. وی آخر و عاقبت فرزندش را جانشین خویش کرد و از عموم بیعت گرفت.[22] امام حسین(ع) برای خنثی کردن ترفند یزید در وجوب اطاعت از حکم دهنده فرصت، با نقل عهد و پیمان از نبی گرامی اسلام (ص)، ملاک و میزان را مشخص و معلوم کرد. بر این پایه حضرت در یکی‌از منازلِ دربینِ رویه ایستاد و اینگونه خطبه خواند:

أَن رَسُولَ اللَّه قَدْ قَالَ فِی حَیاتِهِ مَنْ رَأَی سُلْطَاناً جَائِراً مُسْتَحِلًّا لِحُرُمِ اللَّهِ نَاکثاً لِعهْدِ اللَّه مُخَالِفاً لِسُنَّةِ رَسُولِ اللَّهِ یعْمَلُ فِی عِبَادِ اللَّهِ بِالْإِثْمِ وَ الْعُدْوَانِ ثُمَّ لَمْ یغیرْ بقَوْلٍ وَ لَا فعْلٍ کانَ حَقِیقاً عَلَی اللَّهِ أَنْ یدْخِلَهُ مَدْخَلَهُ؛[23] رسول خداوند فرموده میباشد: هر که زمامداری ستمگر را ببیند که حرام خداوند را حلال می سازد و عهدش را می‌شکند و با سنت نبی(ص) مخالفت می ورزد و فی مابین بندگان خداوند بر پایه ی گناه و تجاوز شغل می نماید، اما در مقابل وی با کار یا این که گفتار اظهار مخالفت ننماید، بر خدا میباشد که او‌را با به عبارتی ظالم در دوزخ و جهنم اندازد.